Aðstandendur verkefnisins: SAMFOK, Heimili og skóli, Barnaheill, Samfés, Bergið, Heilsugæslan og Rannsóknir og greining.
Netfang: [email protected]
Verkefnið Hlustum.is snýst um að koma á vitundarvakningu um vernd barna gegn ofbeldi og forvarnir innan fjölskyldna, með því að hvetja foreldra og aðra fullorðna til að hlusta á börn og skapa aðstæður í lífi barna svo þau megi og geti alltaf treyst foreldrum eða öðrum nákomnum, geti talað við þá um hvaðeina, gleði og sorgir, tilhlökkun og áhyggjur.
Hópurinn sem stendur að Hlustum.is hefur sammælst um að mikilvægasta forvörnin fyrir börn gegn hvers kyns skaða, þ.á m. ofbeldi, er að geta átt einhvern til að leita til með áhyggjur sínar og kvíða ef eitthvað kemur fyrir það eða það verður fyrir óþægilegri reynslu. Til þess að barn geti og sé líklegra til að leita til foreldris eða annars nákomins fullorðins, þarf barnið að hafa öðlast færni og lært að það sé gott, óhætt og viðeigandi að leita til viðkomandi og mikilvægt er að traust hafi verið skapað á milli einstaklinganna. Þannig er æskilegt að skapa samtalshefð innan fjölskyldna, að skapa hefð fyrir stundir í nánd og hlustun, þar sem foreldrið er hlustandinn. Þá er mikilvægt að foreldrið hlusti í raun, gefi sér góðan tíma og sé andlega til staðar.
Mikilvægt er að temja sér viðeigandi viðbrögð við því ef barn segir frá slæmri reynslu, ofbeldi eða áreiti á neti, svo sem að bregðast ekki við með reiði eða annars konar óttaviðbrögðum. Ekki skal refsa börnum fyrir að segja frá t.d. með því að banna þeim að hafa símann sinn eða loka fyrir aðgang þeirra að netinu/samfélagsmiðlum. Slíkar aðferðir leiða til félagslegrar útilokunar barnsins og láta barninu líða sem það beri ábyrgð á því að einhver annar beiti það ofbeldi. Betra er að taka styðjandi við upplýsingum sem barnið gefur um óeðlileg samskipti á neti og bjóða því aðstoð við að leysa úr vandanum eða finna leiðir út úr honum. Gott er að temja sér að sýna forvitni og að vera opið fyrir upplýsingunum sem barnið treystir foreldri fyrir.
Samstarfshópurinn vill á þennan hátt koma á vitundarvakningu um hlustun foreldra og/eða forsjárfólks á börn. Koma má í veg fyrir margan vanda, m.a. ofbeldi, ef barn veit að það á alltaf skjól og áheyrn hjá einhverjum nákomnum, foreldri, fullorðnu systkini, afa eða ömmu, eða öðrum. Barnið er þannig líklegra til að geta sagt frá ef erfiðleikar að því steðja.
Og þegar og ef barn treystir foreldri fyrir vanda sem þarf að hjálpa því að leysa eða styðja það til lausnar á, er mikilvægt að hafa barnið með í ráðum á öllum stigum, að halda barninu upplýstu um hvaðeina sem kann að skipta máli í lausn/vinnslu málsins, þannig að barnið eigi sína hlutdeild í að finna lausn og klára verkefnið.
Börn eiga rétt á að vera vernduð gegn ofbeldi, sbr. 19. og 34. grein Barnasáttmálans. Til að tryggja það í raun er mikilvægt að fræða foreldra um forvarnir gegn ofbeldi og styðja þau í foreldrahlutverki sínu. Samfélagið þarf að leggjast á eitt til að uppræta ofbeldismenningu sem ríkir á meðal ákveðinna hópa, m.a. gagnvart börnum og á milli barna.
Vefsíðan er hönnuð og uppsett af Vættir vefhönnun.
Katrín Edda Einarsdóttir hannaði myndir, útlit og auglýsingar.